Γυναίκες και ημικρανία

Οι ενήλικές γυναίκες που πάσχουν από ημικρανία είναι τριπλάσιες από τους ενήλικους άνδρες.
Το ερώτημα που τίθεται είναι: γιατί η ημικρανία εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες;

Το 70% των ασθενών που υποφέρουν από ημικρανία είναι γυναίκες. Παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της πρωιμής σχολικής ηλικίας δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, παρατηρείται μια αξιοσημείωτη αύξηση της συχνότητας εμφάνισης της ημικρανίας στα κορίτσια, στην έναρξη της εφηβείας. Με την ενηλικίωση και ιδιαίτερα στην αναπαραγωγική ηλικία, η συχνότητα εμφάνισης της ημικρανίας στις γυναίκες φτάνει σε ποσοστό 20 – 25% του συνόλου του γυναικείου πληθυσμού. Οι ειδικοί ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των διακυμάνσεων των θηλυκών ορμονών και της ημικρανίας, αν και δεν έχει εξακριβωθεί ακόμη ο ακριβής μηχανισμός με τον οποίο οι ορμονικές μεταβολές προκαλούν ημικρανιακές κρίσεις. Η υπόθεση ότι οι θηλυκές ορμόνες εμπλέκονται στην παθογένεια της ημικρανίας, ενισχύεται και από τις παρακάτω παρατηρήσεις.
– Πάνω από τα 2/3 των ημικρανικών γυναικών υποφέρουν από κρίσεις που σχετίζονται χρονικά με την έμμηνο ρύση. Στις περισσότερες γυναίκες οι κρίσεις εμφανίζονται μια ή δύο ημέρες πριν την έμμηνο ρύση, ενώ υπάρχουν και αρκετές γυναίκες που έχουν κρίσεις κάθε μήνα, κατά τη διάρκεια της περιόδου. Κρίσεις ημικρανίας μπορεί να εμφανίζονται στα μέσα του κύκλου, τις μέρες της ωορρηξίας.
– Υπάρχει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ εγκυμοσύνης και ημικρανικών κρίσεων. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης παρατηρείται βελτίωση των κρίσεων στο 70% των εγκύων που πάσχουν από ημικρανίες χωρίς αύρα. Οι κρίσεις επανεμφανίζονται κατά την περίοδο της γαλουχίας, ενώ μερικές φορές εμφανίζονται και αμέσως μετά τη γέννα.
– Σε γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια συνήθως παρατηρείται επιδείνωση των κρίσεων προϋπάρχουσας ημικρανίας ή εμφάνιση ημικρανίας για πρώτη φορά.
– Τέλος, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ εμμηνόπαυσης και ημικρανίας. Η εμμηνόπαυση συνήθως βελτιώνει τις ημικρανικές κρίσεις. Γενικά πιστεύεται ότι υπάρχει για την ημικρανία ένας πολύπλοκος βιολογικός μηχανισμός, ο οποίος προσδιορίζει το βαθμό ευκολίας με τον οποίο ένα ερέθισμα πυροδοτεί μια κρίση σε άτομα με γενετική προδιάθεση. Αυτός ο βαθμός ευκολίας δηλαδή, είναι ένα όριο, ένα κατώφλι όπως ονομάζεται, κάτω από το οποίο εμφανίζονται οι κρίσεις ημικρανίας. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι θηλυκές ορμόνες χαμηλώνουν αυτό το κατώφλι, με αποτέλεσμα επίδραση των διαφόρων ερεθισμάτων να πυροδοτεί τους μηχανισμούς πρόκλησης ημικρανικών κρίσεων.

Παράγοντες που ενοχοποιούνται για την πρόκληση ημικρανικών κρίσεων είναι ο υπερβολικός ύπνος, η παρατεταμένη νηστεία, η κόπωση, το ξενύχτι, η μειωμένη χρήση του καφέ, τσαγιού, κακάου ή κόκα κόλας κατά το διάστημα του Σαββατοκύριακου που μπορεί να προκαλέσει διάσπαση των εγκεφαλικών αγγείων και συνεπώς ημικρανικού τύπου κεφαλαλγία.
Επίσης κλιματολογικές αλλαγές, όπως αλλαγές στη θερμοκρασία και στη βαρομετρική πίεση, ή αυξήσεις της υγρασίας, όπως επίσης και το μεγάλο υψόμετρο με τη χαμηλή πίεση οξυγόνου, αλλά και το φως, ιδιαίτερα το έντονο ηλεκτρικό φως, το φως του ήλιου, αλλά και το φως που εκπέμπει η τηλεόραση. Επίσης οι οσμές, ασχέτως αν είναι ευχάριστες (άρωμα) ή δυσάρεστες (χημικά, καπνοί) μπορεί να προκαλέσουν μια ημικρανική κρίση. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τους δυνατούς ήχους. Επίσης η κίνηση με το αυτοκίνητο, τραίνο ή αεροπλάνο, καθώς και η φυσική άσκηση, όπως το τζόγκιγκ, σχοινάκι, αερόμπικ, τένις ή χορός μπορεί να δράσουν σαν εκλυτικοί παράγοντες σε άτομα με προδιάθεση. Οι πονοκέφαλοι μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά στην πλειοψηφία των ασθενών. Με κατάλληλη ιατρική φροντίδα και πιστή τήρηση των οδηγιών του γιατρού, οι πονοκέφαλοι και οι συνέπειες τους στην καθημερινή ζωή βελτιώνονται ουσιαστικά. Όμως οι πονοκέφαλοι μπορεί να επιδεινωθούν, αν ο καθένας αυτοσχεδιάζει στη θεραπεία και οδηγείται σε λάθος χρήση και πολλές φορές στην κατάχρηση φαρμακευτικών ουσιών. Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εάν κάτι προκαλεί ημικρανία σε ένα άτομο, μπορεί να μην προκαλεί ημικρανία σε ένα άλλο.